متاورس چیست؟

متاورس از دو کلمه Meta به معنای فراتر و Universe به معنای جهان تشکیل شده است و ترکیب آن (Metaverse) به معنای فراتر از جهان می باشد. متاورس توسط یک واقعیت مجازی، فضایی دیجیتالی و سه بعدی را جهت تعامل اشخاص ارائه می دهد. در این نوشته قصد داریم پیشینه استفاده از کلمه متاورس و همچنین آینده زندگی در متاورس را بررسی کنیم.

اولین بار این اصطلاح توسط نیل استیفنسن (Neal Stephenson) نویسنده رمان سقوط برف (Snow Crash) و در سال 1992 استفاده شد. شخصیت اصلی این رمان با عینک های خاصی و در قالب یک نمایه (Avatar)، وارد یک دنیای موازی با جهان واقعی می شد و با افراد دیگری که آن ها هم به صورت آواتار بودند به تعامل می پرداخت.

پس از آن، فیلم پر طرفدار ماتریکس (The Matrix) نیز به عنوان پیشرو به متاورس پرداخت و آینده ای را در سال 2199 روایت می نمود که انسان ها در جنگ با ماشین ها شکست خورده بودند و ماشین ها با خلق دنیای جدیدی به نام ماتریکس انسان ها را وارد دنیای مجازی و خیالی کرده بودند. دنیای آرمان گرایانه که انسان ها از طریق تکنولوژی به آن وارد می شدند و در قالب یک آواتار با یکدیگر تعامل و زندگی می کردند.

با برگزاری کنفرانس آنلاین در اکتبر سال 2021 آقای مارک زاکربرگ (Mark Zuckerberg) بنیان گذار فیس بوک (Facebook) اعلام نمود:

متاورس نسل بعدی ارتباطات اجتماعی است و چشم انداز و تعهد شرکت فیس بوک کمک به آوردن متاورس به زندگی کنونی است.

تغییر نام فیسبوک به متا

و پیرو آن نام فیس بوک را رسماً به متا (Meta) تغییر داد و همزمان با اعلام این خبر، شرکت فیس بوک نسبت به استخدام تعداد 10,000 نفر در زمینه شغلی متاورس اقدام نمود. با داغ شدن اخبار متاورس در شبکه های اجتماعی جستجوی کلمه متاورس در موتور سرچ گوگل چند برابر و توکن های متاورسی به سرعت افزایش قیمت شدیدی را تجربه نمودند.

رشد قیمت توکن های متاورس با اعلام خبر تغییر نام شرکت فیس بوک به متا

موارد استفاده از متاورس و اهمیت آن در زندگی آینده

صحبت از کاربردهای احتمالی متاورس در آینده، بسیار مفصل و بعضاً غیر قابل پیش بینی می باشند. اما دنیای متاورس ایده آل، به کلیه کاربران خود اجازه خواهد داد بدون محدودیت زمانی و مکانی در اماکن مورد نظر خود حاضر و به انجام فعالیت های دلخواه خود بپردازند. به عنوان چند نمونه مثال، کاربرد متاورس در بخش های مختلف زندگی را بررسی می کنیم:

• بخش تجارت و کسب و کار:

در متاورس اشخاص می توانند به صورت مجازی در فضایی سه بعدی و مشابه یک شرکت حاضر شود و نسبت به برگزاری جلسات کاری و یا انجام سایر کارهای خود بدون حضور فیزیکی و از هر موقعیت مکانی اقدام نمایند. در حال حاضر اتاق کارهای سرویس Horizon شرکت فیس بوک بهترین مثال از تجربه تجاری متاورس است.

تصویری از یک اتاق کار سرویس Horizon

هم اکنون بازار خرید و فروش املاک و دارایی های دیجیتال و NFT ها در متاورس آنقدر داغ می باشد که بانک جی پی مورگان (J. P. Morgan Bank) به عنوان بزرگترین بانک ایالات متحده آمریکا اولین شعبه بانک خود را در دنیای متاورس دیسنترالند (Decentraland) افتتاح نموده و شرکت سامسونگ نیز از آخرین مدل تلفن همراه و تبلت ساخت خود سری Galaxy S22 و Galaxy Tab 8 در فروشگاه 837x که شبیه سازی شده ساختمان 837 شرکت سامسونگ در نیویورک است در متاورس دیسنترالند رونمایی نموده است.

تصویری از اولین فروشگاه شرکت سامسونگ و شعبه بانک جی پی مورگان در دیسنترالند

رستوران مک دونالد (McDonald’s) نیز اعلام کرد که قصد دارد اولین شعبه رستورانش را در متاورس افتتاح نماید. شعبه ای که محصولاتی واقعی و مجازی دارد. بدین ترتیب زمانی که آواتارها در متاورس حرکت می کنند و گرسنه می شوند می توانند در این رستوران به صرف غذا بپردازند. همچنین امکان سفارش غذا توسط خود شما و تحویل آن وجود خواهد داشت.

مک دونالد هم به متاورس می آید.

• بخش آموزشی:

در متاورس دانشجویان می توانند به صورت مجازی در کلاس های درس حاضر و نسبت به انجام تکالیف خود و یا تبادل نظر با سایر دانشجویان و اساتید خود بپردازند.

تصویری از یک کلاس درس در سرویس Horizon

• بخش خدمات درمانی:

یکی از بهترین ایده ها از کاربرد متاورس در پزشکی در بخش سلامت روان است. تصور کنید بیمار در هر بار ملاقات با روان پزشک خود وی را می تواند در محیطی متفاوت و شگفت انگیز ملاقات نماید که این نیز خود در روحیه این بیماران بسیار تاثیر گذار است. و یا بیماران می توانند دستورالعمل های پزشکی خود را در متاورس با پرستاران خود بررسی و کنترل نمایند. البته کاربردهای متاورس در این بخش، تنها به این مثال ها ختم نمی شود و دانشمندان در تلاشند تا بتوانند حتی جراحی های سنگین پزشکی و یا تصویربرداری ها را از طریق کلینیک های مجازی در متاورس انجام دهند.

تصویری از یک کلینیک درمانی در متاورس

بخش ورزشی:

تصور کنید در زمان برگزاری مسابقات ورزشی، اشخاص می توانند از طریق آواتار خود در استادیوم حاضر و نسبت به مشاهده مسابقه و ابراز احساسات و هیجانات خود با سایر شرکت کنندگان و یا حتی بازی با قهرمانان خود اقدام نمایند. قطعاً حضور در یک استادیوم ورزشی از طریق متاورس نسبت به مشاهده همان مسابقه از طریق تلویزیون تجربه بهتری را برای مخاطب رقم خواهد زد. حال باشگاه فوتبال منچستر سیتی نیز طی عقد قراردادی با شرکت سونی جهت ساخت استادیوم خانگی خود به نام ETIHAD پا به عرصه متاورس گذاشته است. بدین ترتیب موانع جغرافیایی برای هوادارانی که می خواهند مسابقات این تیم را در استادیوم باشگاه منچستر سیتی مشاهده نمایند از بین خواهد رفت. همچنین طی اعلام مدیر بازاریابی این باشگاه هواداران می توانند ضمن تعامل با بازیکنان نسبت به مشاهده بازی های زنده و آرشیو شده اقدام نمایند.

تصاویر اولیه از استادیوم باشگاه منچستر سیتی در متاورس

• بخش هنر و سرگرمی:

با توجه به وسعت دنیای هنر، احساس نیاز به پیاده سازی طراحی ها و ایده های ذهنی هنرمندان، لزوم ثبت حقوقی آثار هنری و NFT ها و ارائه آن ها با کیفیت مناسب به بازدیدکنندگان؛ دنیای متاورس نقش مهمی را در این خصوص ایفا خواهد نمود.

به عنوان مثال تعدادی از NFT های تولید شده توسط گروه طراحی زها حدید (Zaha Hadid) معمار برجسته عراقی-انگلیسی که در سال 2016 درگذشته است در سال 2021 در Art basel Miami متاورس جورنی (Journee) به نمایش درآمد و مورد استقبال علاقمندان قرار گرفت.

گالری مجازی گروه زها حدید در متاورس جورنی

همچنین اولین کنسرت دنیای متاورس در سال 2019 توسط مارشملو (Marshmello) و با همکاری استودیو Epic Games در محیط بازی فورتنایت (Fortnite) به مدت 10 دقیقه و با حضور مجازی بیش از 10 میلیون نفر برگزار گردید.

اولین کنسرت دنیای متاورس در سال 2019 توسط مارشملو (Marshmello)

جالب است بدانید در فوریه 2022 اولین مراسم ازدواج تحت بلاکچین توسط یک زوج آمریکایی با حضور بیش از 2,000 میهمان در فضای متاورس دیسنترالند برگزار گردید. برخلاف دنیای واقعی، ازدواج در متاورس با محدودیت های فیزیکی برای دعوت میهمانان مواجه نخواهد بود. در این مراسم ازدواج متاورسی هدایای NFT از سوی میهمانان به عروس و داماد تقدیم شد. گروه حقوقی رز (Rose Law Group) مسئولیت رسمی کردن این ازدواج را بر عهده داشت.

برگزاری اولین مراسم ازدواج در متاورس دیسنترالند

به دلیل محدودیت های کرونایی تجمع فیزیکی افراد بیش از 100 نفر در هندوستان، در تاریخ 6 فوریه 2022 اولین ازدواج آسیایی نیز در متاورس توسط یک زوج هندی با تعداد بیش از 3,000 میهمان در اپلیکیشن Tardiverse (تازه افتتاح شده و در حال بروز رسانی می باشد و پیشنهاد سرمایه گذاری نمی باشد و توصیه می شود فعلاً از اتصال کیف پول های اصلی خود به آن بپرهیزید) برگزار گردید. جالب است بدانید 50 نسخه از NFT آواتارهای عروس و داماد هر یک به مبلغ 10 دلار به میهمانان فروخته شد اما این NFT ها در سایت های دیگر توسط میهمانان تا مبلغ 4,450 دلار نیز به فروش رسید.

اولین ازدواج آسیایی نیز در متاورس توسط یک زوج هندی

ارکان اصلی متاورس

• احساس حضور (Presence): برای بهبود کیفیت تعاملات مجازی و اشتیاق کاربران به حضور در متاورس و تجسم دنیای واقعی، تجهیزات و طراحی های مورد نیاز ساخته شده اند و به سرعت درحال بروز رسانی فناوری می باشند چنانچه شرکت اپل نیز در این عرصه گام نهاده است و در مدت 10 سال نسبت به تغییر گوشی های آیفون به عینک های واقعیت مجازی اقدام خواهد نمود.
• قابلیت همکاری (Interoperability): لازم است امکان سفر و حضور بدون مشکل کاربر با هویت یکسان در کلیه فضاهای متاورسی با سیستم های مختلف وجود داشته باشد. در حال حاضر یکی از شرکت هایی که در زمینه ساخت آواتارهای سه بعدی با قابلیت تخصیص چهره و اندام دلخواه به آن ها فعالیت می نماید استودیو Epic Games و تحت نرم افزار Metahuman می باشد. که قابلیت اکسپورت آواتارهای طراحی شده در نرم افزارهای Unreal Engine 4 و Unreal Engine 5 تحت ویندوز و مکینتاش و Maya تحت ویندوز را دارا می باشند.

تصویری از محیط اپلیکیشن Metahuman جهت ساخت Avatar

• استانداردسازی (Standardization): برای عملکرد صحیح حضور و همکاری در دنیای متاورس، نیازمند به تدوین و اعمال استاندارد واحد در فضاهای متاورسی می باشیم.

چالش های عملیاتی شدن زندگی در متاورس

1- نیازمند به تامین سخت افزار و لوازم مورد نیاز:

لازمه زندگی در دنیای متاورس؛ تامین اینترنت پرسرعت 5G و 6G، کامپیوترهای کوانتومی، عینک واقعیت مجازی، دستکش، هدفون، حسگرهای حرکتی، دوربین و سایر ابزارهای پوشیدنی می باشد. به استناد گزارش کانال خبری آسیا در سنگاپور (CNA TV Network) هزینه تامین سخت افزار مورد نیاز حدود 74,000 دلار تخمین زده می شود که در نوع خود ارزان نیست و نمی تواند توسط عموم تامین گردد. بنابراین در حال حاضر این فناوری تنها به کسانی محدود می شود که توانایی پرداخت هزینه آن را دارند. استفاده از این قابلیت های جدید برای کل جامعه نیازمند ساخت تجهیزات ارزان قیمت جدید و توسعه پذیر با قابلیت بروز رسانی حداقل یک بار در سال می باشیم.

تصویری از تجهیزات مورد نیاز جهت حضور در متاورس

2- نیازمند به ارائه آموزش به تمامی سنین و گسترش فرهنگ استفاده از متاورس در بلند مدت

3- با توجه به ثبت کلیه وقایع و تحرکات کاربران، نیازمند به تامین حریم شخصی اشخاص می باشیم.

4- نیازمند به وضع قوانین شفاف و مشترک بین المللی به نحوی که از وقوع جرم و بزه در فضای متاورس پیش گیری نماید و این فضا برای استفاده عموم مردم، یک فضای امن باشد.

آینده زندگی در متاورس

امروزه به لطف هوش مصنوعی و اینترنتی‌شدن کسب و کارها و روی کار آمدن شبکه‌های اجتماعی، زندگی بشر دچار تغییر و تحول اساسی شده است. اگر به ۱۰ سال پیش نگاهی بیاندازیم خواهیم دید فرق زندگی امروز با همین ۱۰ سال گذشته از زمین تا آسمان است.

متاورس دنیای جدیدی است که فارغ از محدودیت‌های اینترنت کنونی، امکان ارتباطات و کسب تجربیات متنوع را برای همه فراهم می سازد. آینده متاورس هیچ پایانی ندارد. برعکس با حضور کاربران بیشتر در این فضا، بزرگ‌تر و بزرگ‌تر می‌شود. در دنیای مجازی متاورس هر آنچه بخواهید در دسترس شماست، می‌توانید شخصیت مورد علاقه خودتان را در آن بسازید و در آن زندگی کنید. هر چیزی در این دنیا را می‌توانید بدون اینکه اختیار و مدیریت آن دست نهاد دولتی خاصی باشد، کنترل کنید. این همان نقطه اشتراک و ارتباط متاورس با فناوری بلاک‌چین است. این را هم در نظر داشته باشید که متاورس بسته به اینکه از چه بلاکچینی استفاده کند، می‌تواند متمرکز و یا غیر متمرکز باشد.

آینده متاورس به کاربران اجازه می‌دهد انواع اشیا مثل زمین، کالاهای پوشیدنی و غیره را در قالب NFT ایجاد کنند، بخرند یا به فروش برسانند؛ و مهم‌تر از همه در این دنیا سرمایه‌گذاری کنند. همچنین کاربران می‌توانند به خاطر زحماتی که در متاورس انجام می‌دهند شناخته شوند و به آنها پاداش داده شود.

این را هم باید در نظر داشته باشیم که در کنار تمام مزایایی که پیشرفت فناوری برای ما به ارمغان آورده باعث شده بشر نسبت به قبل منزوی‌تر شود. به لطف همین فناوری افرادی هستند که کسب و کارشان را به داخل منزل برده‌اند و ارتباط اجتماعی و رفت و آمدشان به محیط خارج از منزل، بسیار کمتر از گذشته شده است. بنابراین یکی از بزرگترین معایبی که فناوری برای ما به همراه داشته همین انزوا و کمرنگ‌شدن تعاملات اجتماعی است. حال دنیای برتر یا همان متاورس می‌آید تا کارها را خیلی آسان و در مقابل، انزوا را عمیق تر نماید.

نظرات کاربران